ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cyrtophyllum fragrans (Roxb.) DC.
วงศ์ GENTIANACEAE
ชื่ออื่น ๆ ตะมะซู, ตาเตรา, ตำมูซู, ตำเสา, ทำเสา, มันปลา, Tembesu
ลักษณะทั่วไป
ไม้ต้นขนาดกลางถึงใหญ่ สูง ๘ - ๓๐ เมตร ใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม แผ่นใบรูปไข่ รูปขอบขนาน รูปไข่กลับ หรือรูปใบหอกกลับ ปลายใบแหลม โคนใบเรียวสอบหรือแหลม ดอกออกเป็นช่อบริเวณซอกใบใกล้ปลายกิ่ง มีกลิ่นหอม กลีบเลี้ยงและกลีบดอกอย่างละ ๕ กลีบ กลีบดอกเชื่อมเป็นหลอดปลายแยกเป็นแฉก สีขาวนวลแล้วค่อยๆ เปลี่ยนเป็นสีเหลือง เกสรเพศผู้ ๕ อัน ติดอยู่ภายในหลอดกลีบดอกยื่นพ้นปากหลอดออกมา ผลสด กลม มีหลายเมล็ด เมื่อสุกสีเหลือง ส้ม หรือแดง เมล็ดขนาดเล็กจำนวนมาก
ประโยชน์/สรรพคุณ
เนื้อไม้ ละเอียด แข็งแรงทนทาน นิยมใช้ในงานก่อสร้าง ทำเสาเรือน เสาสะพาน กระดานปูพื้น ผนัง ประตู หน้าต่าง เครื่องเรือน เครื่องกลึง กระดูกงู โครงเรือ เสากระโดงเรือ หมอนรางรถไฟ ชาวจีนตอนใต้นิยมใช้ทำโลงจำปา เปลือก เข้ายาบำรุงโลหิต บรรเทาอาการผิวหนังพุพอง แก่น มีรสฝาด ใช้เข้ายาบำรุงธาตุ บรรเทาอาการแน่นหน้าอก
พันธุ์ไม้พระราชทานเพื่อปลูกเป็นมงคล จังหวัด นครพนม