ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cassia fistula L.
วงศ์ FABACEAE
ชื่ออื่น ๆ คูน, ชัยพฤกษ์, ลมแล้ง, Golden Shower, Indian laburnum, Pudding-pine tree
ลักษณะทั่วไป
ไม้ต้น ขนาดกลาง สูงได้ถึง 10-15 ม. เปลือกเรียบสีเทาอ่อน, ใบ เป็นใบประกอบมีใบย่อย 4-8 คู่ ผลัดใบช่วงสั้นๆในหน้าแล้งและออกดอกทั้งต้นพร้อมผลิใบอ่อน, ดอก ออกเป็นช่อใหญ่ตามซอกใบและปลายกิ่ง ช่อดอกห้อยลง ยาว 20-45 ซม. มี ๕ กลีบ เกสรผู้มี 10 อัน ขนาดไม่เท่ากัน คู่ ,ฝัก เป็นแท่งกลม เรียวยาวได้ถึง 60 ซม. กว้าง 1.5-2 ซม. ผิวเรียบ เมื่อแก่เป็นสีน้ำตาลดำ หักตามข้อ เมล็ดเรียงอยู่ภายใน รูปมนแบนสีน้ำตาลดำ ผิวเรียบเป็นมัน
ประโยชน์/สรรพคุณ
เปลือก ทำให้เกิดลมเบ่งในการคลอดบุตร แก่น ขับพยาธิไส้เดือน ใบ เป็นยาระบาย ขับพยาธิ ดอก แก้ไข้ รักษาแผลเรื้อรัง เนื้อในฝัก เป็นยาระบาย แก้ท้องผูก ขับเสมหะ คนไทยโบราณเชื่อว่า บ้านใดที่ปลูกไว้เป็นไม้ประจำบ้านจะช่วยให้มีเกียรติและศักดิ์ศรี และเป็นต้นไม้ประจำชาติไทย (ตามประกาศของกรมป่าไม้)
ความสำคัญทางประวัติศาสตร์ ต้นราชพฤกษ์เป็นต้นไม้มงคลนิยม นิยมนำมาทำยอดธงชัยเฉลิมพลของกองทหาร ธงชัยเฉลิมพล เป็นธงประจำหน่วยทหารที่ได้รับพระราชทานจากพระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัว ถือเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์สูงสุดของทหาร เป็นเกียรติยศของหน่วยทหารนั้นๆ เมื่อเวลาเข้าสู่สงคราม ทหารทั้งปวงต้องพิทักษ์รักษาธงชัยเฉลิมพลของหน่วยไว้ด้วยชีวิต ธงชัยเฉลิมพลจึงเป็นเครื่องนำความองอาจ กล้าหาญแห่งหมู่ทหารทั้งปวงให้เข้าต่อสู้ข้าศึกศัตรูให้ได้ชัยชนะกลับมา
Significance Golden Flower Tree is a favorite holy tree that use for decorating at the top of the colors of army. Colors are the flags of the military units which are given from the King that are the highest holy object of the troops, being the honors of each military unit when being in the time of the war. All troops must defense and protect the colors of unit with their lives. The colors are the talisman of bravery of all troops to fight the rivals till bringing the victory back.