ชื่อวิทยาศาสตร์ : Nauclea orientalis (L.) L.
วงศ์ RUBIACEAE
ชื่ออื่น ๆ กระทุ่มคลอง กระทุ่มน้ำ กะเลอ สะแกเหลือง ตะกู ตุ้มดำ ตุ้มขัก
ลักษณะทั่วไป
ไม้ยืนต้น สูงได้ถึง 15 เมตร เปลือกต้นเรียบสีเทาหรือสีน้ำตาล กิ่งก้านเล็กเรียว มีจนตามปลายกิ่งใบเดี่ยวเรียงสลับ แผ่นใบรูปขอบขนาน รูปรีถึงรูปไข่กลับแกมรี ปลายใบเป็นติ่ง โคนใบสอบแคบหรือมนดอกเล็กสีขาวอมเขียว แยกเพศอยู่ต่างต้น ออกเป็นช่อสั้นๆ ตามง่ามใบช่อหนึ่งมี 1-3 ดอก ดอกเพศเมียมีขนาดใหญ่กว่าดอกเพศผู้เล็กน้อยผลรูปขอบขนานแกมรี เมื่อสุกมีสีม่วงอมน้ำเงินหรือค่อนข้างดำ มี 1 เมล็ด
ประโยชน์/สรรพคุณ
ใบและเปลือกต้นมาย้อมเส้นไหมได้