ชื่อวิทยาศาสตร์ : Putranjiva roxburghii Wall.
วงศ์ PUTRANJIVACEAE
ชื่ออื่น ๆ มะคำไก่, มะคำดีไก่, มะองนก, มักค้อ

ลักษณะทั่วไป
ไม้ต้น สูงได้ถึง 15 ม. แยกเพศต่างต้น หูใบ 2 อัน ขนาดเล็ก ใบเรียงสลับระนาบเดียว รูปรีหรือรูปขอบขนาน ยาว 4-14 ซม. โคนเบี้ยว ขอบจักฟันเลื่อย ก้านใบยาว 0.5-1 ซม. ดอกออกเป็นกระจุกสีเขียวอมเหลือง กลีบเลี้ยงขนาดไม่เท่ากัน เส้นผ่านศูนย์กลาง 1-2 มม. ไม่มีกลีบดอก ช่อดอกเพศผู้ไร้ก้านหรือก้านช่อยาว 1-3 ซม. ก้านดอกสั้น กลีบเลี้ยง 4-5 กลีบ ขอบมีขนครุย เกสรเพศผู้ 3-4 อัน ก้านชูอับเรณูสั้น ไม่มีจานฐานดอก ดอกเพศเมียออกเป็นกระจุก 1-4 ดอก ก้านดอกยาว 0.5-1.5 ซม. กลีบเลี้ยง 5 กลีบ รังไข่มีขนหนาแน่น มี 2 ช่อง แต่ละช่องมีออวุล 2 เม็ด เกสรเพศเมียแยก 2-3 แฉก โค้งงอกลับ ติดทน มีปุ่มเล็ก ๆ กระจาย ผลผนังชั้นในแข็ง รูปรีกว้าง ยาว 1.5-2.7 ซม. มีเมล็ดเดียว

ประโยชน์/สรรพคุณ
ใบและผล มีสรรพคุณรักษาโรคปวดตามข้อ แก้ไข้และแก้หวัด