ชื่อวิทยาศาสตร์ : Tamarindus indica L.
วงศ์ FABACEAE (LEGUMINOSAE-CAESALPINIOIDEAE)
ชื่ออื่น ๆ ม่อนโคล้ง / ตะลูบ / มอดแล ส่ามอเกล / หมากแกง

ลักษณะทั่วไป
ไม้ต้น สูง ๘-๑๕ เมตร เรือนยอดแน่นเป็นพุ่มกลม
ใบ เป็นใบประกอบ ใบย่อย ๑๐-๑๕ คู่ ขนาดเล็ก รูปขอบขนาน
ดอก ออกเป็นช่อสั้นๆตามปลายกิ่ง มีขนาดเล็ก กลีบดอกสีเหลืองและมีจุดประสีแดงแกมม่วงที่บริเวณกลางดอก
ผล เป็นฝัก รูปขอบขนานโค้ง มีรอยคอดตามรูปเมล็ด ยาว ๕-๑๕ ซม. เนื้อในหุ้มเมล็ดสีน้ำตาล มีรสเปรี้ยวหรือหวาน เมล็ดสีน้ำตาลเข้ม เปลือกแข็ง รูปแบน มน ผิวเป็นมัน

ถิ่นกำเนิดอยู่ในทวีปอาฟริกา มีการกระจายพันธุ์เป็นวงกว้างในธรรมชาติหลายประเทศ และมีการนำไปปลูกในอินเดียและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ต่อมาจึงแพร่กระจายไปถึงทวีปอเมริกาใต้และเม็กซิโก

ประโยชน์/สรรพคุณ
เนื้อในของผลใช้ทานสดและปรุงแต่งอาหารได้หลากหลาย ใช้ผสมน้ำเป็นน้ำมะขาม หรือเชื่อมเป็นขนมหวาน ฯลฯ

พันธุ์ไม้พระราชทานเพื่อปลูกเป็นมงคล จังหวัด เพชรบูรณ์